Đã có bao giờ bạn được nghe cái tên cơm lam ngũ sắc chưa? Nếu đã từng ghé thăm vùng Tây Bắc chắc hẳn sẽ không thể quên được hương vị đậm đà của món ăn này. Hôm nay hãy để Xanh Bơ đưa bạn đi khám phá những điều thú vị về cơm lam ngũ sắc nhé!
Cơm lam ngũ sắc bắt nguồn từ đâu
Cơm lam trước đây vốn là món ăn quen thuộc được đồng bào dân tộc Thái mang theo lên nương hoặc trong những chuyến đi rừng dài ngày. Họ chỉ việc cầm theo ít gạo, dùng ống tre có sẵn ở rừng, lấy nước suối và nhặt củi khô là đã có thể chế biến được món cơm lam đơn giản.
Tuy nhiên ngày nay với sự biến đổi không ngừng của ẩm thực đòi hỏi những món ăn không chỉ ngon miệng mà còn phải đáp ứng được sự hấp dẫn thị giác. Với tài nấu nướng khéo léo và tình yêu những món ăn dân tộc, bà Hoàng Thị Minh Tính, người con của đất Điện Biên Phủ đã sáng tạo ra những món ăn vô cùng sáng tạo và biến tấu mới mẻ từ những món ăn truyền thống, trong đó có món cơm lam ngũ sắc.
Ý nghĩa cơm lam ngũ sắc
Ngoài là món ăn “đi rừng”, cơm lam nói chung, cơm lam ngũ sắc nói riêng còn mang rất nhiều ý nghĩa.
Cơm lam ngũ sắc đã dần trở thành một trong những món ăn không thể thiếu trong những dịp lễ Tết của đồng bào dân tộc Tây Bắc. Người dân nơi đây thường coi cơm lam ngũ sắc là một món ăn đặc biệt để dâng lên bàn thờ tổ tiên với mong ước sang năm mới mùa màng bội thu, gia đình đầm ấm, hạnh phúc.
Không những thế, cơm lam ngũ sắc còn mang nhiều ý nghĩa tâm linh. Đồng bào Thái quan niệm rằng: Nhờ mưa thuận, gió hòa, mùa màng mới tươi tốt, mới có được hạt gạo dẻo thơm để làm cơm lam. Bởi vậy mà cơm lam ngũ sắc được coi như là thành quả của người dân sau một năm lao động vất vả.
Mỗi màu trong đĩa cơm lam ngũ sắc lại có một “tiếng nói” riêng của nó: Màu cam tượng trưng cho đất đai trù phú, màu vàng là màu của ước muốn luôn được no ấm phồn thịnh, màu là màu khát vọng, màu xanh mang đến hình ảnh núi rừng, màu tím tượng trưng cho sự thủy chung và màu trắng đại diện cho tình yêu trắng trong, tinh khiết.
Xem thêm: Cơm lam Sapa - món ngon chuẩn vị Tây Bắc nhất định bạn nên thử
Cách làm cơm lam ngũ sắc
Muốn làm cơm lam thật thơm, dẻo, ngon thì cần chọn gạo nếp thơm. Lời khuyên dành cho bạn là nên chọn nếp nương là tốt nhất, khi nấu cơm lam ngũ sắc bằng nếp hương có thể cảm nhận được vị ngọt thanh khiết, dẻo, thơm, rất đặc trưng.
Làm sạch gạo nếp, tiếp theo là công đoạn tạo màu. Dùng các loại lá, hoa tạo màu tự nhiên của người dân tộc ngâm cùng với gạo trắng, gạo sẽ có thêm các màu như: cam, tím, xanh, vàng,… tùy vào nguyên liệu tạo màu mà bạn dùng để nấu món cơm lam ngũ sắc.
Ngoài việc cầu kỳ chọn nguyên liệu thì để có được món cơm lam ngũ sắc ngon khó nhất chính là khâu chọn ống để nấu. Ở Điện Biên khi chọn ống người ta thường dùng tre gai bánh tẻ, không mỏng, không dày bởi nếu ống non quá thì dễ bị nứt vỡ, nếu ống già quá thì sẽ không có lớp màng lụa mỏng, làm mất đi hương vị độc đáo vốn có của cơm lam. Ở nơi khác có thể dùng ống nứa, ống giang, ống tre bình thường.
Sau khi chọn được cây, chặt ra làm nhiều đoạn, mỗi đoạn để lại một đốt làm đáy và cắt bỏ đốt trên để bỏ gạo vào. Sau đó dùng lá chuối tươi nút chặt và đốt lần lượt từ phía miệng ống cho cơm chín trước rồi đến thân và đáy ống. Đặc biệt, để cơm được chín đều hơn thì trong lúc đốt cần giữ lửa cháy vừa và xoay ống cơm nhiều lần, đến khi thấy hơi bốc ra từ miệng ống có mùi thơm tức là cơm đã chín.
Khi cơm chín, chờ một lúc cho ống nguội, sau đó dùng dao tách hết phần cháy bên ngoài, chỉ để lại một lớp tre mỏng sạch màu trắng. Khi ăn bóc bỏ lớp tre mỏng đó, nếu bóc ngay lúc nóng cơm lam sẽ bị rời khỏi lớp màng, ăn cũng sẽ không ngon. Cơm lam ngũ sắc sau khi đốt có thể để được 2-3 ngày bằng cách bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, khi ăn thì sử dụng thì làm nóng bằng lò vi sóng để đảm bảo độ dẻo, thơm cho cơm.
Với cơm lam ngũ sắc dù ăn một mình hay kèm muối vừng và các món ăn khác thì cũng vẫn rất ngon và dễ ăn bởi trong từng hạt cơm lam ngũ sắc đã có sẵn vị ngọt, dẻo, thơm của gạo nếp hòa quyện với mùi hương tự nhiên của ống tre. Nếu được ăn kèm với thịt băm nấu cũng bằng ống tre hay thịt nướng cùng chẳm chéo - gia vị cổ truyền của dân tộc Thái thì còn ngon hơn nhiều.
Xem thêm: Top 4 món ăn cơm lam ngon bạn nên thử
Qua bài viết trên có lẽ các bạn cũng đã lấy thêm cho mình những kiến thức bổ ích về cơm lam ngũ sắc. Còn chần chừ gì nữa mà không mua ngay một suất cơm lam ngũ sắc tại Xanh Bơ - một trong địa chỉ mua cơm lam uy tín nhất để thưởng thức hương vị độc đáo của núi rừng Tây Bắc nhé!