Mạng LAN, WAN và MAN là gì? Có gì khác nhau? Phân biệt như thế nào?

Sự phát triển của công nghệ đang là một nền tảng vững chắc cho các mô hình mạng trên thị trường hiện nay. Trong đó, mạng LAN, mạng WAN và mạng MAN đang là bộ 3 mô hình được sử dụng phổ biến nhờ các ưu điểm riêng biệt. Song, có không ít người dùng lại nhầm lẫn và không phân biệt được 3 mô hình mạng này. Nếu cũng mắc phải trường hợp tương tự, Hoàng Hà Mobile sẽ cung cấp cho bạn các gợi ý về khái niệm và điểm khác nhau của các mô hình trên thông qua bài viết dưới đây.

Tổng hợp các khái niệm về mạng LAN, WAN và MAN hiện nay

Để phân biệt được bộ 3 mô hình mạng phổ biến mạng WAN, LAN và MAN, người dùng trước hết phải nắm bắt được khái niệm của từng mô hình. Để thực hiện được điều này, bạn nên đọc và tham khảo qua các gợi ý dưới đây.

LAN là mạng gì?

Thực tế, LAN một mô hình mạng được nhiều người dùng biết đến trong bộ 3 mô hình mà chúng tôi kể trên. Đây là một hệ thống mạng cục bộ sở hữu tốc độ cao nhưng lại có phạm vi truyền tải hạn chế. Hiểu đơn giản, loại mạng này thường được sử dụng trong một khu vực có đường truyền ngắn như: Nhà ở, văn phòng, trường học,…

Được biết, các thiết bị máy tính sử dụng mạng LAN thường được chia thành hai loại chính đó là máy chủ và máy trạm. Nguyên nhân là vì loại mạng này sử dụng giao thức TCP.IP để hoạt động. Bên cạnh đó, mô hình của mạng LAN còn được nhiều người phân thành 2 loại mạng chính bao gồm mạng LAN nhỏ và mạng LAN lớn. Trong đó:

• Mạng LAN nhỏ thường được tận dụng cho việc kết nối hai máy tính với nhau.
• Mạng LAN lớn thì được dùng để kết nối hàng loạt máy tính và các thiết bị khác như máy in thông qua việc chia sẻ tài nguyên và lưu trữ dữ liệu.

Điểm đặc biệt nhất của mạng LAN đó là mô hình này có băng thông lớn (lớn hơn cả mạng WAN). Điều này cho phép nhiều người dùng có thế truy cập vào các ứng dụng trực tuyến như hội thảo, học online,… cùng một lúc mà không bị giới hạn. Tuy phạm vi truyền tải có phần giới hạn nhưng mạng LAN lại sở hữu mức chi phí triển khai thấp và việc quản lý mạng cũng tương đối đơn giản. Đây là lý do chính khiến cho mô hình mạng này được nhiều tổ chức và doanh nghiệp có quy mô nhỏ, trung bình lựa chọn sử dụng.

MAN là mạng gì?

Mạng MAN thực chất là mô hình mạng phát triển dựa trên nền tảng của mạng LAN. Cụ thể, mô hình này được hình thành bằng cách kết nối nhiều mạng LAN lại với nhau thông qua các thiết bị như dây cáp và các công cụ truyền dẫn phổ biến hiện nay. Chính vì lẽ đó, phạm vi kết nối và truyền tải của loại mạng này thường có độ bao phủ lớn hơn mạng LAN và nhỏ hơn mạng WAN, chẳng hạn như một thành phố hoặc một tỉnh thành.

Trong thực tế, mạng LAN thường sử dụng chủ yếu bởi các tổ chức lớn và doanh nghiệp sở hữu nhiều chi nhánh. Đôi lúc, loại mạng này cũng được tận dụng giữa các bộ phận cần liên kết với nhau trong một khu vực địa lý. Bởi, đặc điểm nổi bật của loại mạng này là băng thông trung bình nên có thể đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu truyền tải và truy cập dữ liệu của một số người dùng cùng một lúc.

Tóm lại, phạm vị truyền tải và cách thức quản lý của mạng đều có phần được mở rộng hơn so với mạng LAN. Điều này vừa là một ưu điểm vừa là nhược điểm khi chi phí triển khai lắp đặt và sử dụng loại mạng sẽ cao hơn. Thậm chí, việc vận hành mạng này còn là một thách thức lớn vì khi sử dụng, bạn cần phải đảm bảo tính liên kết ổn định giữa từng mô hình mạng LAN trong cùng một lúc.

Mạng WAN là gì?

WAN còn được nhiều người biết đến với tên gọi khác là mạng diện rộng. Thực tế, đây là một mô hình mạng được kết hợp từ các đặc điểm của cả mạng LAN và mạng MAN thông qua một số công cụ kết nối như vệ tinh, cáp quang hoặc cáp dây điện. Thông thường, mô hình mạng WAN sẽ được áp dụng trong mộ phạm vi rộng lớn. Cụ thể, loại mạng này vừa sở hữu khả năng tạo ra các điểm kết nối mạng riêng cho các tổ chức vừa có thể tạo ra môi trường kết nối mạng rộng lớn với độ phủ sóng gần như cả một quốc gia hoặc thậm chí là toàn cầu.

Giao thức phổ biến được sử dụng trong mạng WAN đó chính là giao thức TCP/IP. Đây là nguyên nhân khiến cho băng thông của đường truyền WAN có thể thay đổi tùy thuộc vào vị trí cụ thể của việc triển khai dự án. Ví dụ, trong một khu vực nhỏ, băng thông có thể nằm trong khoảng từ 56Kbps đến T1 với 1.544 Mbps. Thậm chí, trong vài trường các đường truyền kết nối được sử dụng cho một quốc gia hoặc một châu lục thì băng thông còn có thể lên đến Giga bít (Gbps).

Nếu đặt lên chung một bàn cân, rõ ràng băng thông của mạng LAN sẽ có phần nhỉnh hơn mạng WAN. Tuy nhiên, nếu xét về phạm vi truyền tải thì mạng WAN lại có khả năng truyền tín hiệu tốt hơn. Do đó, tùy vào mục đích sử dụng mà cách sử dụng của 2 loại mạng này sẽ khác nhau.

Phân biệt chi tiết 3 mô hình mạng WAN, LAN và MAN

Dưới đây là nội dung giúp bạn phân biệt được các điểm giống và khác nhau giữa 3 mô hình mạng được ứng dụng phổ biến nhất hiện nay. Nào, đừng bỏ qua các gợi ý hữu ích dưới đây nhé.

Điểm giống nhau giữa 3 mô hình mạng WAN, LAN và MAN

Nhìn chung, cả 3 mô hình mạng WAN, LAN và MAN đều sở hữu những đặc điểm chung dễ nhận biết như sau:

• Tất cả 3 loại mạng WAN, LAN và MAN đều được sử dụng với mục đích để kết nối và cho phép việc truyền dữ liệu giữa các thiết bị máy tính và nguồn tài nguyên như máy chủ, máy tính và thiết bị khác trong một mạng hoặc khu vực nhất định.
• Cả 3 mô hình mạng đều sử dụng giao thức TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) như là công thức chính để truyền tải và quản lý dữ liệu trong mạng.
• Trong quá trình hoạt động, mạng WAN, mạng LAN và cả mạng MAN đều yêu cầu có một hệ thống quản lý để theo dõi, duyệt và duy trì kết nối mạng. Đồng thời, cả 3 mô hình này đều có khả năng sử dụng nhiều loại cấu trúc liên kết khác nhau để kết nối các thiết bị mạng như cáp dây, vệ tinh, cáp quang và nhiều phương tiện truyền thông khác.

Điểm khác biệt giữa 3 mô hình mạng WAN, LAN và MAN

Thực tế, hiện nay đang có rất nhiều người dùng nhầm lẫn giữa 3 mô hình mạng WAN, LAN và MAN. Thế nhưng, bạn hoàn toàn có thể khắc phục được điều này nếu tham khảo qua bảng thống kê các điểm khác nhau của 3 mô hình mạng này dưới đây.

Tiêu chí

Mạng LAN (Local Area Network)Mạng MAN (Metropolitan Area Network)Mạng WAN (Wide Area Network)

Phạm vi truy cập kết nối

Phạm vi kết nối tương đối nhỏ, chỉ bằng một căn phòngPhạm vi kết nối có thể lên tới 50 kmPhạm vi kết nối không bị giới hạn

Tốc độ truyền tải

10 - 100 MbpsNhỏ hơn so với mạng WAN và lớn hơn so với mạng LAN

256K - 2Mbps

Băng thôngLớnTrung bình

Thấp

Cách quản trị mạngĐơn giảnPhức tạp

Phức tạp

Chi phíThấpCao

Rất cao

Một số mô hình mạng phổ biến khác hiện nay

Bên cạnh bộ 3 mô hình mạng được sử dụng phổ biến bên trên, trên thị trường còn rất nhiều loại mạng được áp dụng để truyền tải dữ liệu. Nếu được, bạn có thể tham khảo thêm các loại mạng này qua những gợi ý sau:

Mạng PAN

PAN cũng là loại mạng được được sử dụng phổ biến sau mạng LAN, mạng WAN và mạng MAN. Cụ thể, đây là một loại mạng được thiết kế để kết nối các thiết bị điện tử cá nhân của người dùng như điện thoại di động, máy tính xách tay, máy tính bảng, máy nghe nhạc hoặc các thiết bị khác trong một phạm vi gần như riêng tư. Bởi lẽ, phạm vi hoạt động của mạng PAN rất nhỏ, hường chỉ trong khoảng vài mét đến vài chục mét.

Mạng SAN

SAN là một loại mạng máy tính được thiết kế đặc biệt để quản lý và kết nối tài nguyên lưu trữ như ổ cứng và thiết bị lưu trữ, với các máy tính và máy chủ trong một hệ thống. Bạn có thể tham khảo thêm một số điểm đặc biệt của loại này thông qua nội dung dưới đây:

• Mạng SAN thường có tốc độ truyền tải rất cao. Loại mạng này cho phép truyền dữ liệu với tốc độ lớn và hiệu suất tốt.
• Trong mạng SAN, dữ liệu có thể được tổ chức và phân loại dễ dàng. Đồng thời các tính năng bảo mật và sao lưu dữ liệu cũng được tích hợp trong quá trình sử dụng loại mạng này.
• Mạng SAN giúp loại bỏ được các gánh nặng lưu trữ cho mạng LAN. Bởi lẽ, loại mạng này có tích hợp tính năng hỗ trợ ảo hóa lưu trữ, cho phép tạo và quản lý các ổ đĩa ảo và máy chủ ảo. Từ đó giúp giảm tải dữ liệu được lưu trữ và tăng hiệu suất làm việc của mạng LAN cho các hoạt động khác như truyền dữ liệu và truy cập Internet.

Mạng EPN

EPN hay còn gọi là mạng riêng của doanh nghiệp, đây là một loại mạng máy tính hoạt động dựa trên chuẩn Ethernet 802.3. Do đó, loại mạng này có khả năng hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên đến 1.23 Gbit/s cả ở hướng hạ lưu và ngược lại. Đồng thời cho phép các thành viên trong doanh nghiệp đều có truyền dữ liệu một cách hiệu quả và bảo mật trong mạng nội bộ. Thế nên, EPN thường sẽ được triển khai để cung cấp một môi trường mạng riêng tư và an toàn cho doanh nghiệp hoặc tổ chức.

Mạng VPN

Đây cũng là một trong những loại mạng phổ biến được nhiều người dùng chỉ xếp sau mạng LAN, mạng WAN và mạng MAN. Được biết, đây là một hệ thống mạng được tạo ra để giúp người dùng kết nối mạng một cách an toàn khi truy cập vào mạng cộng đồng hoặc Internet. Thâm chí, mô hình mạng ảo này còn cho phép người dùng truy cập mạng với nhiều địa điểm khác nhau, giống như mô hình của mạng WAN.

Ở trên là các thông tin chi tiết để giúp quý bạn đọc có thể phân biệt được bộ 3 mô hình mạng WAN, LAN và MAN. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn nắm bắt được các khái niệm về các mô hình này, đồng thời mang đến cho bạn những kiến thức cơ bản về các loại mạng được sử dụng phổ biến hiện nay. Cảm ơn đã đọc bài viết và hãy ủng hộ Hoàng Hà Mobile trong các bài viết sắp tới nhé!

XEM THÊM:

• Mạng xã hội là gì? Lợi ích của mạng xã hội không phải ai cũng biết
• Cách kiểm tra tốc độ mạng, WiFi mới nhất
• Những cách bảo mật mạng Wi-Fi mà bạn nên biết