Bảng IPA là gì? Có phải bảng IPA chỉ dành cho tiếng Anh?
Theo Wikipedia, bảng mẫu tự ngữ âm quốc tế hay Bảng ký hiệu ngữ âm quốc tế (viết tắt là IPA từ tiếng Anh International Phonetic Alphabet) là hệ thống các ký hiệu ngữ âm được các nhà ngôn ngữ học tạo ra và sử dụng nhằm thể hiện các âm tiết trong mọi ngôn ngữ của nhân loại một cách chuẩn xác và riêng biệt. Nó được phát triển bởi Hội Ngữ âm Quốc tế với mục đích trở thành tiêu chuẩn phiên âm cho mọi thứ tiếng trên thế giới. IPA ra đời vào năm (tới nay đã được hơn 130 năm) và phiên bản mới nhất được công bố là năm 2016. (xem thêm tại https://www.internationalphoneticassociation.org/)
Bảng IPA được ứng dụng trong việc học một ngôn ngữ mới về khả năng phát âm và khả năng nghe. Mỗi mẫu tự trong bảng chỉ có duy nhất một cách đọc và không phụ thuộc vào vị trí của nó trong từ. Hệ thống âm của các ngôn ngữ trên thế giới rất nhiều và phức tạp, do đó, hệ thống này đòi hỏi rất nhiều mẫu tự khác nhau. Để học cách sử dụng hệ thống này thường phải qua một khóa đào tạo chuyên sâu về IPA từ các trường Đại học lớn trên thế giới.
Bảng phiên âm (Phonemic Chart) tiếng Anh
Trong tiếng Anh chỉ có 26 ký tự chữ viết để kết hợp thành chữ viết, nhưng có tới 44 âm khác biệt kết hợp tạo thành ngôn ngữ nói. Bảng phiên âm (Phonemic Chart) tiếng Anh ra đời để chuẩn hóa hệ thống phiên âm cho các từ điển. Bảng phiên âm tiếng Anh dựa trên Bảng IPA quốc tế và có sự khác nhau giữa một số từ đối với tiếng Anh giọng Mỹ và tiếng Anh giọng Anh.
Bảng Phonemic Chart cho giọng Anh-Anh. Nguồn: Pinterest
Bảng phiên âm tiếng Anh cho giọng Anh-Mỹ. Nguồn: mofidili.com
Để nghe và bắt chước cách đọc từng âm trong bảng này, hãy sử dụng bảng phiên âm tiếng Anh tương tác tại http://cambridgeenglishonline.com/interactive_phonemic_chart/ hoặc xem video dưới đây
Cách đọc bảng phiên âm tiếng Anh cho giọng Anh-Anh
Phân loại 44 âm trong tiếng Anh
Các âm trong tiếng Anh cũng giống như tiếng Việt, đều được cấu thành từ 2 thành phần chính, đó là nguyên âm (vowel) và phụ âm (consonant). Các bạn có thể thấy trong hình minh họa dưới đây.
Tuy nhiên, tiếng Anh có một điểm khác biệt, đó là nguyên âm đôi - dipthongs (được ghép từ 2 kí tự).