Con rết, một sinh vật nhỏ bé và thường bị coi là gớm ghiếc, nhưng ít ai biết rằng chúng có khả năng trị liệu cho nhiều bệnh tật khác nhau. Từ thời xa xưa, các bài thuốc dân gian từ con rết đã được sử dụng để điều trị các vấn đề sức khỏe một cách hiệu quả. Bài viết này sẽ khám phá sâu hơn về khả năng trị liệu của con rết và các phương pháp điều trị tự nhiên từ động vật này.
Đặc điểm đặc trưng của loài Rết
Rết là động vật chân đốt có nọc độc săn mồi, ăn thịt hầu hết các động vật không xương sống khác, một số loài có thể tấn công và giết chết các loài động vật có vú nhỏ, dơi và động vật lưỡng cư, rắn.
Đặc điểm hình thái:
Cơ thể phân đoạn bao gồm 15 đến gần 200 đoạn với một đôi chân trên mỗi đoạn.
Răng nanh của chúng là một cặp có chứa các tuyến nọc độc.
Có khoảng 3500 loài rết được xác định, nhưng chỉ có 15 loài nọc độc gây các biểu hiện lâm sàng và nguy cơ gây tử vong cho người bệnh. Rết thích khí hậu ấm áp, chúng thích hoạt động về đêm. Bệnh nhân rết cắn thường bị vào các đêm mùa hè.
Các thành phần hóa học có trong nọc độc nói riêng cũng như trong Rết nói chung
Rết có chứa các axit amin, protid cùng các loại chất độc chiết ra từ nọc rết như albumin, histamin :
Nọc độc rết có chứa chất độc làm ức chế thần kinh Ssm Spooky Toxin - chất độc này có khả năng gây rối loạn quá trình truyền dẫn tín hiệu thần kinh. Nên khi uống phải sẽ xuất hiện các triệu chứng như đau đớn toàn thân, tê bì tay chân, làm chậm nhịp tim, hoa mắt, chóng mặt…
Các protein có trong nọc độc rết chính là tác nhân gây ra các triệu chứng da nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, sưng nề, co cơ trơn. Nghiêm trọng hơn, axit fomic và cholesterol trong rết có thể gây ra tử vong cho người sử dụng.
Với các thành phần hóa học có trong cơ thể thì Rết sẽ có những công dụng gì cho cả Y học cổ truyền lẫn Y học hiện đại?
Với Y học cổ truyền:
Trong Y học cổ truyền, rết được biết đến với các công dụng như giải độc, giúp lưu thông khí huyết, hỗ trợ điều trị bệnh khớp mạn tính, đau nửa đầu, liệt dương, mụn nhọt. Theo chia sẻ từ thầy thuốc Đông Y, rượu rết chỉ nên dùng xoa bóp, không được uống vì trong loại rượu này sẽ được chiết xuất ra từ nọc độc của rết nên khi uống vào bên trong cơ thể sẽ gây ra các ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
- Đau nhức xương khớp: Các triệu chứng đau nhức xương khớp ở đầu gối, ngón tay, đau vai gáy, thoát vị đĩa đệm sẽ được cải thiện nhanh chóng khi sử dụng rượu rết xoa bóp khoảng 2 lần/ ngày.
- Trị mụn: dùng rượu rết để thoa lên các vết mụn bởi rượu rết có thể chứa nhiều chất kháng viêm, giảm sưng.
- Trị đau đầu: Trong rượu rết có hoạt chất strychnin có hiệu quả trong việc hỗ trợ trị cơn đau đầu hiệu quả.
- Cúm gà
Với Y học hiện đại:
Đã có nghiên cứu về khả năng ức chế ung thư phát triển từ rượu rết. Từ những chất chống oxy hóa có trong rết sẽ giúp hạn chế và ngăn chặn được sự nhân bản của tế bào ung thư. Ngoài ra, rết được dùng làm nguyên liệu để sản xuất thuốc Đông y (Ngô Công).
Liều dùng an toàn và hiệu quả
Với liều dùng an toàn, Ngô công thường được dùng ở dạng sắc hoặc tán bột. Liều dùng 1 - 3g/ ngày. Tuy nhiên nếu dùng bột thuốc, chỉ nên sử dụng 0,6- 1g/ lần.
Sau đây là một số bài thuốc kinh nghiệm được làm từ Rết
Bài thuốc trị mụn nhọt
Chuẩn bị: muối ăn 2 phần, rết sống 8 phần.
Thực hiện: Đem ngâm với dầu vừng trong 14 ngày rồi dùng dầu thoa lên mụn nhọt, chốc đầu hoặc vết rắn cắn
Bài thuốc chữa bệnh trĩ ngoại
Chuẩn bị: Bột long não 0,2g và ngô công tán bột 0,5g.
Thực hiện: Hòa bột thuốc với 5ml rượu trắng (25 - 30%), sau đó dùng hỗn dịch này thoa lên các búi trĩ.
Bài thuốc trị mụn nhọt sưng đau
Chuẩn bị: Xạ hương 0,8g và ngô công 1 con to.
Thực hiện: Tán bột rồi rắc trực tiếp vào vết thương.
Bài thuốc trị liệt mặt
Chuẩn bị: Nam tinh 3 hạt, bạch chỉ 20g và ngô công 3 con (1 con nướng, 1 con tẩm rượu và 1 con nướng mật).
Thực hiện: Bổ hạt nam tinh thành 4 miếng, chỉ lấy 3 miếng rồi đem bào chế tương tự như ngô công (nướng, tẩm rượu và nướng mật). Sau đó đem tán bột tất cả dược liệu, cho thêm 1 ít xạ hương vào rồi trộn đều. Mỗi lần uống 4g thuốc bột với rượu chưng, nên dùng sau khi ăn.
Bài thuốc trị chứng trúng phong
Chuẩn bị: Cương tàm 6g, câu đằng 12g, ngô công 4.5g, toàn yết 3g, xạ hương 10mg và chu sa 3g.
Thực hiện: Tán bột, trộn đều, mỗi lần dùng 3g, ngày uống 2 - 3 lần.
Một số câu hỏi liên quan
Cách xử trí khi bị ngộ độc Ngô Công (con rết)?
Đối với trường hợp bị ngộ độc ngô công (con rết), điều quan trọng là phải xử lý ngay lập tức để giảm thiểu tác động của độc tố. Dưới đây là một số biện pháp xử lý cơ bản:
- Ngưng tiếp xúc với ngô công: Nếu bạn bị cắn hoặc tiếp xúc với con rết, hãy ngừng tiếp xúc ngay lập tức để ngăn chúng gây thêm tổn thương.
- Rửa vết thương: Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng để loại bỏ tác nhân gây ngộ độc và ngăn chúng lan rộng vào cơ thể.
- Áp dụng lạnh: Sử dụng đá hoặc gói lạnh để làm giảm sưng và đau tại vị trí bị cắn.
- Nâng cao vị trí bị cắn: Nâng vị trí bị cắn lên cao hơn so với mức tim của bạn để giảm dòng máu đến vị trí bị cắn, giúp ngăn chặn sự lan rộng của độc tố.
- Sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm: Nếu cần thiết, bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau và viêm.
- Tìm kiếm sự chăm sóc y tế: Nếu triệu chứng ngộ độc nghiêm trọng như đau nghẹt họng, khó thở, hoặc phát ban, bạn cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
Những đối tượng nào không nên sử dụng chế phẩm từ Rết?
Mặc dù các chế phẩm từ rết có thể được sử dụng trong một số trường hợp để điều trị một số vấn đề sức khỏe, nhưng cũng có những đối tượng không nên sử dụng chúng. Dưới đây là một số trường hợp phổ biến:
- Người dị ứng với rết hoặc sản phẩm từ rết
- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú: Do thiếu thông tin đầy đủ về an toàn của sản phẩm từ rết đối với thai kỳ và con bú, nên phụ nữ trong giai đoạn này nên tránh sử dụng.
- Trẻ em nhỏ: Do hệ thống miễn dịch của trẻ em chưa phát triển hoàn chỉnh, việc sử dụng sản phẩm từ rết có thể gây ra các phản ứng không mong muốn hoặc nguy hiểm.
- Người có các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng: Những người có các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc đang sử dụng thuốc điều trị cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng sản phẩm từ rết.
- Người có da nhạy cảm hoặc tổn thương: Các sản phẩm từ rết có thể gây kích ứng hoặc tổn thương da đối với những người có da nhạy cảm hoặc tổn thương, do đó cần phải thận trọng khi sử dụng.
Trên đây là một số thông tin về đặc điểm, công dụng và một số bài thuốc cổ truyền từ con Rết. Tuy nó có nhiều công dụng và được xem là “thần dược”, dẫu vậy Rết cũng mang nhiều tiềm ẩn nguy hiểm. Chúng ta cần cẩn thận tránh tiếp xúc cũng như sử dụng khi chưa có kiến thức về nó.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
