Cách sử dụng bộ đề xe đạp đúng chuẩn và lưu ý cần biết

Hầu hết các dòng xe đạp hiện nay đều có lắp thêm bộ đề giúp xe tăng tốc hoặc giảm tốc chuẩn xác. Tuy nhiên, để sử dụng đúng cách thì không phải ai cũng nắm rõ nên ở bài viết dưới đây, Xedap.vn hướng dẫn dùng bộ đề xe đạp hiệu quả, mang đến trải nghiệm mượt mà, an toàn cho bạn trong suốt hành trình di chuyển. Đừng bỏ lỡ nhé!

1. Hướng dẫn sử dụng bộ đề xe đạp đúng cách

Là một trong những bộ phận quan trọng của xe đạp, bộ đề có nhiệm vụ phối hợp với các bộ phận khác giúp xe tăng tốc và vận hành linh hoạt hơn. Vì cấu tạo của bộ đề tương đối phức tạp nên cách sử dụng có thể khó khăn với nhiều người.

Tuy nhiên, chỉ cần bạn nằm lòng 5 cách chỉ dẫn sau đây của Xedap.vn thì từ nay, việc dùng bộ đề xe đạp trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết:

1.1. Cách chuyển líp trên bộ đề xe đạp

Trước khi tìm hiểu kỹ thuật chuyển líp chuyên nghiệp, bạn hãy nắm rõ nhiệm vụ của từng loại đĩa sau:

• Đĩa nhỏ (số 1): Dùng khi leo dốc hoặc muốn di chuyển chậm.
• Đĩa vừa (số 2): Dùng khi xe cần di chuyển tốc độ trung bình.
• Đĩa lớn (số 3): Dùng khi muốn xe di chuyển nhanh hơn.

Theo đó, cách sử dụng bộ đề xe đạp đúng chuẩn là kết hợp số đĩa tương ứng với số đĩa. Cụ thể là:

Số lípSố đĩaCông dụngSố 1, 2, 3Đĩa nhỏ (số 1) Giúp người lái leo dốc cao nhẹ nhàng với tốc độ chậm.Số 3, 4, 5Đĩa vừa (số 2) Hỗ trợ người lái di chuyển ở tốc độ bình thường trên những cung đường bằng phẳng.Số 6, 7, 8Đĩa lớn (số 3) Sử dụng khi cần lấy đà tăng tốc trước khi đến cung đường đua nước rút hoặc trong lúc tập luyện rèn luyện sức khỏe.

Lưu ý: Trong lúc chuyển líp, bạn không nên đạp lùi, lực đạp quá mạnh hay đạp nhấn vì rất dễ gây tuột xích, chùng xích hoặc đứt xích.

1.2. Cách căn chỉnh đề trước, đề sau xe đạp

Nếu bộ đề không hoạt động mượt mà như ban đầu, bạn có thể tự mình khắc phục thông qua hướng dẫn sau đây.

1.2.1. Đối với bộ đề xe đạp trước

Chỉ cần thực hiện theo 6 bước dưới đây, chắc chắn bạn có thể điều chỉnh bộ đề trước thành công:

• Bước 1: Trước tiên, hãy kiểm tra vỏ dây đề có nằm đúng vị trí ban đầu hay có bị xoắn, vặn quanh tay lái không. Sau đó, tiếp tục kiểm tra đến bộ đề, xem thử đã được lắp đúng vị trí hay chưa thông qua bảng chữ cái hướng dẫn được dán trên đề. Trường hợp bộ đề bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu, hãy điều chỉnh lại theo đúng quy định của nó.
• Bước hai: Chỉnh răng đĩa khớp sao cho thẳng hàng với hình được in trên tem chữ.
• Bước 3: Nếu phần xích và thanh gạt xích ở bộ đề trước có va chạm với nhau, hãy điều chỉnh ốc về vị trí chữ (L) sao cho khoảng cách giữa xích và mép trái khoảng 2mm là được.
• Bước 4: Chuyển tay đề bên trái về đĩa nhỏ nhất. Đồng thời, chuyển tay đề bên phải về líp lớn nhất, sau đó quay dùi đĩa vài vòng và cùng chiều để xích, líp, đĩa được ăn khớp với nhau.
• Bước 5: Trong quá trình quay dùi đĩa, nếu phát hiện xích và líp tiếp tục va chạm với thanh gạt xích, hãy chỉnh ốc về phía chữ H (High) sao cho khoảng cách giữa xích và mép phải cỡ 2mm là được.
• Bước 6: Tiếp tục điều chỉnh xích, líp và gạt xích, nếu xe không chuyển động mượt mà thì người dùng hãy tăng - giảm dây đề một cách phù hợp. Như vậy, bạn đã hoàn tất cách điều chỉnh bộ đề trước của xe đạp. Hãy tiếp tục tham khảo cách chỉnh bộ đề sau ở phần thông tin bên dưới nhé!

1.2.2. Đối với bộ đề xe đạp sau

Để chỉnh bộ đề sau của xe đạp, người dùng có thể tham khảo các bước thực hiện sau đây:

• Bước 1: Đầu tiên, hãy kiểm tra vị trí của vỏ dây đề và vị trí của bộ đề sau.
• Bước 2: Để có thể chuyển tay đề trước về đĩa nhỏ nhất và tay đề sau về líp lớn nhất, người dùng hãy xoay phần tay đề, sau đó quay đùi đĩa vài vòng cùng một chiều. Tiếp theo là kiểm tra bánh xe dẫn hướng phía trên liệu có thẳng hàng với líp nhỏ nhất hay không. Trường hợp bị lệch thì bạn chỉnh lại con ốc có chữ H (High) sao cho bánh xe và líp xe thẳng hàng là được.
• Bước 3: Sau khi điều chỉnh xong, hãy dựng chân chống xe, nghiêng xe qua bên phải và tay phải thực hiện chuyển số trong khi tay trái quay đùi đĩa. Nếu phát hiện xích chuyển không êm hoặc nhảy xích thì cần giảm độ căng của dây đề. Trường hợp xích không nhảy lên hoặc nhảy lên - nhảy xuống bất thường thì hãy tăng độ căng của dây đề, để khắc phục tình trạng này.
• Bước 4: Quay ốc khoảng ¼ vòng để tăng chỉnh dây đề và tránh tình trạng xoay lung tung. Ngoài ra, để cố định líp và xích chắc chắn hơn, người dùng đừng quên lắp vào trục bánh xe sau một tấm bảo vệ được làm từ inox cứng cáp.

1.3. Cách sử dụng tay bấm

Bên cạnh hiểu rõ nguyên tắc số líp và số đĩa, người dùng cần phải ghi nhớ thêm nguyên lý hoạt động của tay bấm. Cụ thể, nếu bạn cần chuyển líp sau thì hãy bấm vào tay bấm bên phải. Trường hợp cần chuyển dĩa trước thì nhấn vào tay bấm bên trái là được.

1.4. Cách chuyển số khi dùng bộ đề xe đạp

Để thực hiện chuyển số đúng cách khi dùng bộ đề xe đạp, đầu tiên người lái cần lưu ý một số nguyên tắc cơ bản như sau:

• Nếu là líp nhỏ thì cho cảm giác đạp nặng hơn - dùng để tăng tốc độ.
• Nếu là líp lớn thì cho cảm giác đạp nhẹ hơn - dùng để leo lên dốc.
• Nếu là đĩa nhỏ thì cho cảm giác đạp nhẹ.
• Nếu là đĩa lớn thì cho cảm giác đạp nặng.

Như vậy, đĩa và líp đang ngược lại với nhau. Nắm được nguyên tắc trên đây giúp bạn sang số hiệu quả, phù hợp với mọi điều kiện địa hình đang di chuyển.

Tiếp theo, người dùng thực hiện chuyển số xe đạp dựa vào nguyên lý:

Trong suốt quá trình di chuyển, hãy từ từ gạt cần tăng số của đĩa/líp nếu muốn tăng số và ngược lại, gạt cần giảm số khi muốn giảm số.

Đến khi bánh răng đĩa/líp chạm vào xích thì hãy đạp xe di chuyển để phần xích luồn vào bánh răng, tạo ra một vòng truyền lực có tính thống nhất.

Ngoài ra, tùy vào thiết kế của mỗi loại tay đề mà có thêm cách chuyển số xe đạp khác nhau:

• Tay đề bấm/xả: Tay đề này có 2 cần điều khiển và được bố trí ở vị trí khác nhau. Khi chuyển số, người dùng hãy gạt cần tăng hoặc giảm số từ từ để cho bánh răng và xích được tiếp xúc với nhau. Sau đó, đạp xe để đưa phần xích vào trong bánh răng.
• Tay đề lắc: Tay đề lắc có 2 cần điều khiển, bao gồm cần ngoài dùng để tăng số và phanh, trong khi cần trong dùng để giảm số. Khi bạn muốn sang số, hãy gạt cần tăng/giảm số theo phương ngang, giúp xích và bánh răng được tiếp xúc với nhau. Tiếp đó là đạp xe để đưa xích vào bên trong phần bánh răng.
• Tay đề ga: Tay đề ga có cơ chế hoạt động giống như tay đề xe máy. Người dùng chỉ cần vặn tay đề theo chiều xuôi/ngược kim đồng hồ là có thể tăng/giảm số cho xe đạp.

1.5. Cách khắc phục tình trạng sên chéo

Chéo sên xe là tình trạng sên bị căng tức do vị trí xích giữa dĩa nhỏ và líp nhỏ hoặc dĩa lớn và líp lớn không tương thích. Nếu không xử lý ngay thì toàn bộ phần nhông sên dĩa dễ bị hư hỏng. Cách giải quyết đơn giản khi gặp phải vấn đề sên chéo là:

• Bước 1: Chỉnh dĩa giữa đi với tất cả các líp, từ líp lớn nhất và líp nhỏ nhất.
• Bước 2: Bỏ 2 líp lớn nhất ra khỏi dĩa lớn nhất.
• Bước 3: Bỏ 2 líp nhỏ nhất ra khỏi dĩa nhỏ nhất.

2. Những lưu ý quan trọng khi sử dụng bộ đề xe đạp

Ngoài sử dụng bộ đề xe đạp đúng cách thì người dùng cũng phải ghi nhớ thêm một số điều sau để phát huy tối đa chức năng của bộ đề:

2.1. Nắm rõ quy tắc sang số

Sau đây là các mẹo giúp bạn chuyển tốc - sang số hiệu quả, cho xe vận hành êm ái trên từng điều kiện địa hình:

• Quan sát trước cung đường di chuyển: Hãy chuyển số trước khi vào dốc thay vì đang lên giữa dốc mới bắt đầu chuyển. Trường hợp bắt buộc phải sang số giữa dốc thì hãy chuyển mỗi bước líp một lần, đồng thời nương nhẹ lực chân mỗi khi chuyển líp.
• Hãy chọn cỡ líp phù hợp: Đạp nặng giúp xe đi nhanh hơn nhưng đồng thời khiến bạn kiệt sức nhanh chóng và tạo áp lực cho khớp gối. Để hạn chế điều này, bạn nên lựa chọn cỡ líp phù hợp, giúp đạp xe nhẹ nhàng, thoải mái với guồng chân nhanh hơn.
• Chỉ chuyển 1 dĩa 1 lần: Để đơn giản hóa quá trình chuyển tốc và hạn chế căng sên quá mức, bạn đừng chuyển líp và dĩa cùng một lúc. Thay vào đó, hãy tách biệt mỗi lần chuyển 1 líp hoặc 1 dĩa. Nếu muốn chuyển từ cảm giác đạp nặng sang đạp nhẹ thì dùng dĩa trước. Ngược lại, nếu cần chuyển từng bước mượt mà, hãy sử dụng líp sau (lưu ý thêm mẹo này chỉ áp dụng được cho các dòng xe có từ 2 - 3 dĩa trước thôi nhé).

2.2. Lựa chọn dĩa và líp phù hợp

Tùy vào nhu cầu, địa hình và dòng xe đang sử dụng, bạn nên lựa chọn dĩa và líp phù hợp, chính hãng để đảm bảo an toàn khi lưu thông. Cụ thể, nếu muốn đạp nhẹ, leo dốc, chạy ngược chiều gió hoặc giữ sức mỗi khi đang mệt thì dĩa nhỏ và líp lớn là một gợi ý phù hợp.

Khi bạn cần tăng tốc độ đạp xe hoặc đi thuận chiều gió thì hãy ưu tiên dĩa lớn và líp nhỏ. Song, cần chú ý quá trình chuyển tốc phải thay đổi từng líp một cho đến khi đạt được vận tốc mong muốn, không tự ý chuyển líp đột ngột.

2.3. Bảo dưỡng bộ đề định kỳ

Người dùng hãy chủ động bảo dưỡng bộ đề thường xuyên, bằng cách vệ sinh sau mỗi lần đi mưa hoặc bùn lầy; tra nhớt đều đặn; kiểm tra độ giãn (chùng) của sên vài tháng một lần; tăng cáp đề nếu cần thiết. Khi chăm sóc định kỳ như vậy, có thể giúp bạn tiết kiệm chi phí bảo dưỡng, duy trì hiệu suất, tính năng cũng như tuổi thọ sử dụng cho bộ đề.

Bộ đề là một trong những linh kiện cực kỳ quan trọng của xe đạp, đặc biệt là xe đạp thể thao. Vì vậy, bạn cần biết cách sử dụng bộ đề xe đạp chuẩn xác, giúp trải nghiệm đi xe đạp mượt mà, thoải mái. Bên cạnh đó, nếu bạn có nhu cầu sở hữu bộ truyền động hữu ích này nhưng chưa biết chọn loại nào tốt, đừng ngần ngại liên hệ Xedap.vn qua Hotline 1800 9473 để nhân viên tư vấn hỗ trợ sớm nhất nhé!

>> Tham khảo thêm các phụ kiện xe đạp chính hãng, chất lượng khác: TẠI ĐÂY.