IPA LÀ GÌ? VÌ SAO IPA LẠI QUAN TRỌNG? - E-Best English - Trung tâm tiếng Anh Ebest

Trong việc học ngoại ngữ, bất kể ngoại ngữ gì, luôn có 2 khái niệm: “Language Competence” - năng lực hiểu ngôn ngữ và “Language Performance” - năng lực biểu đạt ngôn ngữ. Trong đó, năng lực biểu đạt ngôn ngữ (mà gốc là ngữ âm), chính là yếu tố quan trọng nhất. Để đạt được khả năng này IPA đóng một vai trò rất quan trọng đấy. Vậy bạn đã biết IPA là gì chưa? Và nó giúp ích gì cho chúng ta trong quá trình học tiếng Anh? Hãy cùng EBest English tìm hiểu trong bài viết này nhé!

1. IPA LÀ GÌ?

IPA (International Phonetic Alphabet) - bảng ký hiệu ngữ âm quốc tế là hệ thống ký hiệu ngữ âm được các nhà ngôn ngữ học tạo ra với mục đích trở thành tiêu chuẩn phiên âm cho mọi ngôn ngữ. Những ký hiệu này được sử dụng nhằm thể hiện các âm tiết một cách chuẩn xác. Phiên âm của từng từ được cấu thành từ những ký tự Latin chứ không phải các chữ cái thông thường.

Bảng ký hiệu ngữ âm quốc tế có 44 âm, bao gồm 20 nguyên âm (vowel sounds) và 24 phụ âm (consonant sounds). Trong đó:

- Nguyên âm gồm 12 nguyên âm đơn (monophthongs) và 8 nguyên âm đôi (diphthongs).

+ Nguyên âm đơn được chia ra nguyên âm đơn ngắn (VD: /i/, /e/, /ɔ/…) và nguyên âm đơn dài (VD: /a:/, /u:/, /ə:/…). Các nguyên âm đơn được sắp xếp trong bảng theo từng cặp và theo thứ tự độ lớn khi mở miệng tăng dần. Nguyên âm đơn dài được ký hiệu bởi dấu (ː).

+ Nguyên âm đôi được hình thành bởi hai nguyên âm đơn kết hợp với nhau (VD: /ɪə/, /eɪ/, /aʊ/….)

- Phụ âm được chia ra âm hữu thanh (voiced sounds) (VD: /b/, /v/, /m/…) và âm vô thanh (unvoiced sounds) (VD: /p/, /θ/, /h/…). Trong bảng IPA, các phụ âm ở hai hàng đầu cũng được sắp xếp theo từng cặp.

Dưới đây là bảng phiên âm tiếng Anh đầy đủ để các bạn tham khảo:

Ký hiệu:

- Vowels: Nguyên âm

- Consonants: Phụ âm

- Monophthongs: Nguyên âm ngắn

- Diphthongs: Nguyên âm dài

2. TẠI SAO IPA LẠI QUAN TRỌNG?

Chúng ta sẽ có được ba lợi ích rất lớn từ việc nắm thật chắc IPA đấy:

2.1. Phân biệt âm tiếng Anh và âm tiếng Việt:

IPA giúp người học nắm rõ phiên âm của các từ tiếng Anh, từ đó dễ dàng phân biệt âm tiếng Anh với âm tiếng Việt và các thứ tiếng khác. Do đã quen với âm tiếng Việt nên khi học tiếng Anh, người Việt có xu hướng dùng cách phát âm của tiếng Việt để phát âm ngôn ngữ mới. Điều này dẫn đến việc chúng ta phát âm sai và nói không rõ rất nhiều từ. Kết quả, người bản xứ rất khó để có thể hiểu phát âm tiếng Anh của người Việt.

Ví dụ như âm /ɪ/ và âm /i:/, cả hai đều khác với âm “i” của tiếng Việt. Tương tự, với âm “u” trong tiếng Việt cũng rất khác âm /ʊ/ và âm /u:/ trong tiếng Anh. Nếu nói tiếng Anh với cùng một thói quen như khi bạn nói tiếng Việt, bạn chắc chắn sẽ không thể phát âm một cách chính xác. Vì vậy, khi đọc một từ mới theo đúng IPA sẽ giúp chúng ta tránh được lỗi phát âm tiếng Anh theo kiểu tiếng Việt đấy.

>> Xem thêm: Top 5 Lý Do Nên Học Tiếng Anh Từ Bây Giờ

2.3. Phát âm đúng ngay từ lần đầu

IPA sẽ là nền tảng cho việc phát âm tiếng Anh chuẩn xác. Với bảng IPA, bạn có thể phát âm đúng từng âm, từng từ, thậm chí có thể tự phát âm được từ mới ngay khi tra từ điển lần đầu. Tiếng Anh không có quy tắc thống nhất về cách đánh vần, cách phát âm (nếu có cũng luôn có ngoại lệ). Như GOOD phát âm là /gʊd/, còn FOOD phát âm là /fu:d/. Hay COUGH phát âm là /kɒf/, TOUGH phát âm là /tʌf/, THOUGH lại phát âm là /ðoʊ/.

Đặc biệt, trong tiếng Anh, cách phát âm của từ vựng có thể hoàn toàn khác với cách viết của chúng. Do đó, thay vì nhìn chỉ nhìn vào mặt chữ, chúng ta cần dựa vào phiên âm của từ được thể hiện qua các ký tự thuộc IPA để phát âm chính xác.

Ví dụ:

- Desert /di’zə:t/ (v) = bỏ, bỏ mặc, đào ngũ

- Desert /’dezət/ (n) = sa mạc

-> Cặp từ này giống nhau về cách viết nhưng phát âm và nghĩa của từ khác nhau.

Hay ví dụ khác:

Cite /sait/ (v) = trích dẫn

Site /sait/ (n) = địa điểm, khu đất (để xây dựng).

Sight /sait/ (n) = khe ngắm, tầm ngắm; quang cảnh, cảnh tượng; (v) = quan sát, nhìn thấy

→ Ba từ này thì phát âm đều giống nhau nhưng cách viết và nghĩa của từ lại khác nhau hoàn toàn.

Đây là những trường hợp tiêu biểu mà bạn có thể thấy rõ sự khác biệt của mặt chữ, phát âm và nghĩa của từ.

Vì có những cặp từ như đã kể ví dụ trên, mặt chữ giống nhau nhưng cách đọc khác nhau và cũng ngược lại có những cặp từ đọc thì giống nhau nhưng mặt chữ lại khác nhau. Do đó, khi gặp từ mới bạn không nên đoán cách phát âm của nó mà hãy tra từ điển. Lúc này IPA phát huy tác dụng trong việc đọc phiên âm, giúp bạn phát âm chuẩn. Ngoài ra IPA cũng bổ trợ cho các kỹ năng tiếng Anh khác như nhận biết âm tiết, nhấn trọng âm, ngữ điệu…

Thời gian đầu luyện tập ngữ âm với IPA có thể không dễ dàng nếu bạn đã quen với cách phát âm bản năng. Tuy nhiên, việc nắm vững và sử dụng thuần thục cách phát âm theo IPA sẽ giúp bạn dần dần nâng cao khả năng nghe cũng như giao tiếp tiếng Anh đấy.

>> Xem thêm: Lợi Thế Tuyệt Vời Của Giao Tiếp Tiếng Anh Tốt Mà Bạn Nên Biết

2.4. Hiểu sâu hơn về ngữ âm

Bạn có biết rằng có nhiều âm “p” khác nhau trong tiếng Anh không? Từ “paper” có cả hai chữ “p” cùng lúc. Chữ “p” đầu tiên được nói to hơn và có thêm một ít khí phía sau, còn chữ “p” thứ hai thì không. Trong IPA, chữ “p” thứ hai được ký hiệu là /p/ và còn chữ “p” đầu tiên được ký hiệu là /pʰ/ đấy.

Bạn có thể thậm chí không nhận ra rằng bạn làm điều này. Tìm hiểu IPA và bạn sẽ tìm thấy hàng tá thông tin chi tiết nhỏ thú vị tương tự. Là một người đam mê ngôn ngữ, chắc chắn bạn sẽ thấy nó hấp dẫn và rất hữu ích. IPA sẽ là cánh cửa để bạn hiểu sâu hơn về cách hoạt động của cơ quan lời nói của con người. Bạn sẽ biết được lưỡi, môi và dây thanh âm hoạt động ra sao để tạo ra các âm thanh khác nhau. Điều này sẽ cải thiện đáng kể khả năng phát âm của bạn.

3. HỌC IPA THÔI CÓ ĐỦ?

IPA là công cụ hiệu quả cho người học tiếng Anh. Nó sẽ cho bạn kiến thức về phát âm, giúp bạn biết cách nói làm sao cho chính xác nhất. Nhưng hiển nhiên, “mọi lý thuyết chỉ là màu xám, chỉ có cây đời mãi mãi xanh tươi” phải không nào? Ngoài nắm vững IPA, bạn còn cần phải thực hành luyện phát âm liên tục để những gì bạn biết được khắc sâu vào tiềm thức. Chỉ khi nào chúng trở thành phản xạ thì bạn mới có thể phát âm thật chuẩn và tự nhiên.

Như vậy, học IPA không phải là học những ký hiệu trừu tượng, xa rời thực tế. Thuần thục cách phát âm 44 âm chuẩn quốc tế chính là mấu chốt giúp bạn cải thiện phát âm, tăng cường khả năng nghe hiểu. Từ đó, bạn có thể tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh đấy!

Để thu hẹp khoảng cách giữa lý thuyết và thực tế, Ebest English có những giờ luyện nói với người bản xứ, giúp bạn ứng dụng những gì bạn đã học từ IPA vào trong việc nói Tiếng Anh thực tế.

Ở Ebest, sau khóa học “Tiếng Anh nền tảng” 3 tháng, bạn sẽ biết cách phát âm chính xác 44 âm trong bảng IPA và giảm đến 80% những lỗi sai căn bản khi nói, ví dụ như quên âm /s/, phát âm đuôi /f/ thành đuôi /p/, đọc những âm /θ/, /ɪ/, /ʊ/ bằng âm tiếng Việt, không biết nhấn giọng ở âm nào.

Nếu bạn chưa biết phát âm của mình đang ở mức độ nào, hay còn cần cải thiện những âm tiết hay cách nhấn nhá như thế nào, hãy đến Ebest để được kiểm tra và tư vấn miễn phí nhé!