Khái niệm về động từ, động từ là gì?

Cô Vân Anh chia sẻ: “Thực chất các em học sinh đã được tiếp xúc với bài tập về động từ ở nội dung về từ chỉ hoạt động và từ chỉ trạng thái (chương trình lớp 2,3). Tới chương trình lớp 4, những từ chỉ hoạt động và trạng thái này sẽ được gọi là động từ”.

Khái niệm về động từ:

Trong từ vựng Tiếng Việt động từ là từ loại quan trọng và xuất hiện rất nhiều trong cả trong giao tiếp và văn viết. Mặc dù động từ là một khái niệm phổ thông nhưng để hiểu rõ động từ là gì thì nhiều bạn học sinh tiểu học hay ngay cả THCS chưa đưa ra đượ...

Các loại động từ thường gặp

Phân loại động từ: Cũng giống như danh từ được phân ra thành hai dạng (danh từ chỉ sự vật và danh từ chỉ đơn vị), động từ cũng bao gồm hai loại cơ bản, để học sinh dễ ghi nhớ và theo dõi, cô Vân Anh đã xây dựng sơ phân dạng động từ:Dựa vào sơ đồ trên ta thấy: động từ bao gồm động từ chỉ hoạt động và động từ chỉ trạng thái. Trong đó:

Động từ chỉ hoạt động

Động từ chỉ hoạt động để chỉ các hoạt động mà ta dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường hoặc cảm nhận được qua các giác quan).Ví dụ về động từ chỉ hoạt động: Đi, đá,

Động từ chỉ trạng thái

Động từ chỉ trạng thái là những từ chỉ hoạt động mà ta không thể nhìn thấy hay cảm nhận được bằng giác quan thông thường.Ví dụ về động từ chỉ trạng thái: Yêu, thương, quên,…Ngoài ra, động từ thường đi kèm với các từ: đã, sẽ, đang,… Đây cũng là một trong những từ được sử dụng để nhận biết động từ trong câu.Ví dụ: Mẹ đã về/Bố đang đi làm/Tôi sẽ đi ngủ,…

Chức năng của động từ trong câu

Ví dụ: Mặt trời đang mọc trên mặt biểnTrong câu động từ “ đang mọc” có tác dụng bổ sung ý nghĩa cho danh từ mặt trời.+ Động từ đóng vai trò làm chủ ngữ trong câu đơnVí dụ: Lái xe là công việc hàng ngày của anh ấyĐộng từ “lái xe” có vai trò là chủ ngữ của câu+ Trong một số trường hợp đặc biệt, động từ còn có chức năng là định ngữ trong câuVí dụ: Máy bay đang bay qua nhà tôi.Động từ “đang bay” đóng vai trò là định ngữ trong câu.+ Động từ còn có thể đóng vai trò là trạng ngữ trong câuVí dụ: Làm vậy, anh ấy cảm thấy không ổn với lương tâm.Động từ “làm vậy” đóng vai trò là trạng ngữ của câu

Các dạng bài cơ bản về động từ

Để học sinh có thể luyện tập và thực hành vững hơn, cô Vân Anh đã đưa ra và giải quyết một số bài tập điển hình liên quan đến động từ, bao gồm ba dạng cơ bản sau:

Dạng 1: Xác định động từ trong đoạn văn cho trước (bài tập nhận biết).

Đây là dạng bài tập cơ bản giúp học sinh ôn luyện và vận dụng khái niệm để xác định từ loại chính xác. Yêu cầu đề bài thường ở dạng liệt kê các động từ xuất hiện và có thể đi kèm một số yêu cầu khác nữa. Học sinh phải xác định đúng và không được bỏ sót các động từ xuất hiện trong bài, đồng thời nên căn cứ lý thuyết và dấu hiệu đã học để tìm đúng và đủ yêu cầu.Ví dụ: Tìm các động từ có trong đoạn văn sau:“Trên nương, mỗi người một việc, người lớn thì đánh trâu ra cày. Các cụ già nhặt cỏ, đốt lá. Mấy chú bé đi tìm chỗ ven suối để bắc bếp thổi cơm. Các bà mẹ cúi lom khom tra ngô”.Đáp án: “đánh”, “cày”, “nhặt”, “đốt”, “đi tìm”, “bắc”, “thổi”, “cúi”, “tra”.

Dạng 2: Xác định từ thuộc động từ chỉ trạng thái hay động từ chỉ hoạt động (bài tập phân loại động từ).

Bài tập này thường nằm trong yêu cầu thêm sau khi học sinh đã xác định được động từ trong bài. Để làm đúng, ta căn cứ vào đặc điểm của hai loại động từ:Động từ chỉ hoạt động - nhìn thấy bằng mắt hoặc cảm nhận được qua giác quan khác.Động từ chỉ trạng thái - không nhìn hay cảm nhận được.Để dễ hình dung, phụ huynh có thể giúp con vận dụng vào thực tế bằng cách làm mẫu các hoạt động bên ngoài như chạy, đi, nhảy… (động từ chỉ hoạt động) để con phát hiện chúng, từ đó phân biệt với loại vận động không thể hiện ra ngoài (động từ chỉ trạng thái).Ví dụ: Phân loại động từ có trong các câu sau:“Mẹ đang đi chợ Đồng Xuân” => “Đi”: động từ chỉ hoạt động“Cha giận tôi nhiều nhưng không hề mắng tôi”. => “giận”: động từ chỉ trạng thái, “mắng”: động từ chỉ hoạt động.

Dạng 3: Bài tập phân loại từ (bài tập tổng hợp).

Dạng tổng hợp là bài tập thường xuyên xuất hiện và cũng là dạng nâng cao nhất trong các bài về loại từ. Học sinh phải có đầy đủ kiến thức về các từ loại khác nhau và phân biệt chúng thật rõ ràng. Trong đó, danh từ và động từ là hai từ loại cơ bản nhất. Để...